Najdivniji stihovi u svetom Pismu su svakako stihovi Knjige Pjesma nad
pjesmama, kad kaže zaručnik svojoj ljubljenoj "Sva si lijepa draga moja,
nema nikakvog nedostataka na tebi." Nevjesta je Crkva Hristova i njegova
jedina ljubav i sanasljednica Njegove slave i sile. One "druge" koje požele
da ukradu njeno ime su samo jadne bludnice; ona je jedina voljena. Čovek
može da prevari svoju ljubav, ali ljubav Boga je jača od pakla i smrti -
ona je nepromenljiva i svagda vjerna. Crkva nema na sebi mrlje niti mane,
jer je Crkva prije svega nevidljiva sila Božija koja preobražava svijet na
sliku Sina Božijega.
Medjutim sve što se dešava sa hrišćanima i najnovije skandalozne seksualne
afere nekih episkopa pravoslavne crkve dale su za pravo javnosti za
drugačije ocjene o Crkvi. Upire se (sa pravom) na materijalne beneficije
koji imaju neka sveštena lica, luksuzne nekretnine, skupa kola a na
računima imaju milione od prodaje relikvija, rente, naknada za "usluge" i
dobrovoljnih priloga itd. Crkva je sve i svašta u tim novinskim tekstovima,
ali samo nije savršena i bez ikakve mane. Pa i sam sam u svojoj kolumni
kritikovao nacionalizam koji dolazi iz usta nekih crkvenih velikodostojnika
i stvara podjele u Tijelu Hristovoj, ali ovo neće biti još jedan od takvih
tekstova. Jer Crkva je kao sunčeva svjetlost, obasjavajući zemlju ostaje
čista čak i ako njeni zraci padaju u močvare ili blatne jame.
Pomenuti ali i mnogi drugi argumenti (politički, nacionalni, kulturni...)
protiv Crkve a sa time i protiv hrišćanstva naročito se zloupotrebljavaju u
naše doba. U našem malovjernom vijeku, pune sekularizacije, o hrišćanstvu
se donosi sud na osnovu ponašanja hrišćana. Loši svještenici i loši
hrišćani su svakako za sobom zaklonili istinito hrišćanstvo. Ta loša djela
hrišćana, njihovo izopačavanje hrišćanstva, njihovi prestupi, nažalost više
padaju u oči no velika istina hrišćanstva i prava slava Nevjeste Hristove.
O Crkvi mnogi građani misle na isti ovaj način, posmatrajući Crkvu spolja
po izopačenim članovima rasuđuju o hrišćanstvu uopšte . Posebno su
drastični primjeri kada sablažnjiva djela čine episkopi i drugi ljudi
najvišeg crkvenog ranga, koji se biraju od probranih (barem bi trebalo)
monaha. Hrišćanstvo je religija ljubavi i slobode - a o njemu se rasuđuje
na osnovu gneva i mržnje pojedinaca ili prema nasiljima koja su činili
hrišćani tokom istorije.
A kad smo kod toga, Berdjajev tvrdi da je hrišćansko čovječanstvo u svojoj
istoriji izvršilo trostruko izdajstvo hrišćanstva. U početku ono je
izobličavalo hrišćanstvo i loše ga ispunjavalo, zatim je tokom srednjeg
vijeka ono sasvim otpalo od hrišćanstva i, na kraju, što je bila vrhunska
podlost, ono je počelo da anatemiše hrišćanstvo za sve odvratnosti - koje
je ono samo činilo u istoriji hrišćanstva. Kada se kritikuje hrišćanstvo
kritikuju se grijesi i poroci hrišćanskog čovječanstva, kritikuje se
čovjekovo izopačavanje i neizvršavanje Hristove istine. A upravo su ta
izopačavanja, ti ljudski gresi i poroci doveli do odvajanja ostalog svijeta
od hrišćanstva. Čovjek, znači, izopačuje hrišćanstvo, a zatim ustaje protiv
tog izopačavanja kao protiv samoga hrišćanstva. Međutim, u Hristovim
zavjetima, u Svetome Pismu i u učenju Crkve i u životima svetih, vi ne
možete da nađete sve to protiv čega je hrišćanstvo podvrgnuto kritici.
Hrišćani koji su se u istoriji služili nasiljem i podlošću, i osvetom, koji
su isticali korist i ne rijetko se zaklinjali imenom Hrista - nikada nisu
ispunjavali Hristove zapovjesti. I pored toga protivnici hrišćanstva likuju
ukazujući na činjenicu da je hrišćanstvo tako često primenjivalo krvava
nasilja za zaštitu i rasprostranjenost hrišćanske vjere. To je činjennca
koja sama po sebi nije sporna, ali ona dokazuje da su i hrišćani bili
zaslojepljeni strašću, i da su svoju grehovnost pokazivali a da istinu i
sveta djela nisu razumijevali, kao ni duh kome su pripadali. Kada je Petar,
željeći da zaštiti Isusa, izvukao svoj nož i udario slugu prvosveštenika,
pa ovome odsjekao uho - Isus mu je rekao: "vrati svoj nož na njegovo mesto;
jer svi koji se maše za mač - od mača će poginuti" (Mat. 26, 52).
I to izopačeno, ljudski ograničeno, razumevanje hrišćanskih dogmi dovelo je
do otpadništva od hrišćanstva. Takođe je izopačena i sama ideja o Crkvi;
posmatran je spoljni život Crkve, pa je Crkva poistovećivana s
hijerarhijom, obredima i grijesima hrišćanina-parohijana; i više od toga:
na Crkvu se, prije svega, gledalo kao na neku instituciju. Više je, i
dublje, posmatranje Crkve iznutra, kao duhovnog organizma, kao mističnog
tijela Hristovog (definicija apostola Pavla) koje je svodi na drugi plan,
dostupan neznatnoj manjini. Čak su i Liturgiju, svetu tajnu sabiranja,
posmatrali kao spoljašnji obred, i odnosili su se prema njoj kao prema
ceremoniji. Viši, tajanstveni smisao Liturgije ostao je potpuno nedostupan
pseudohrišćanima. Zbog toga i jesu lako napuštali Crkvu, sablažnjavali se
nad manama klera, nad nedostacima crkvene organizacije isuviše slične
državnoj ustanovi, sablažnjavali se nad spoljašnjim odnošenjem parohijana
prema vjeri i nad licemerjem razmetljive bogobojažljivosti.
Uvek treba pamtiti da Crkva jeste i božanska i ljudska ustanova, da život
Crkve jeste bogočovječanski život, uzajamno dejstvovanje božanskog i
ljudskog. Božanska osnova Crkve je vječna i nepogrješiva, sveta i čista,
ona ne može biti nagrđivanja i vrata pakla je ne mogu nadvladati. Božanska
priroda Crkve jeste sam Hristos koji je Glava Crkve; osnovne osobine naše
vnere i crkvenih dogmata, jevanđeljska priroda učenja, svete tajne, dejstvo
su blagodati Svetoga Duha u Crkvi. No, ljudska strana Crkve ogrešena je i
nepostojana i u njoj, u samoj čovekovoj crkvenosti mogu postojati slabosti,
izopačavanja, bolesti, potištenost, bespomoćnost - kao što može postojati i
stvaralačka pobuda, napredak, obogaćenje, preporod. Grijesi hrišćana i
grijesi crkvene hijerarhije ne pokazuju grešnost Crkve, preuzete u njenoj
božanskoj suštini, i nikako ne umanjuju svetost same Crkve. .
Naši savremenici, koji su se udaljili od hrišćanstva, smatraju da je
hrišćanska Crkva dužna da se sastoji od savršenih ljudi, od svetih, i
osuđuju Crkvu jer je u njoj toliko grešnih ljudi, nesavršenih, toliko loših
hrišćana. Ali u tome i jeste nepoznavanje prirode Crkve, zaboravljanje
njene suštine. Prije svega, Crkva i postoji radi grešnika, radi slabih,
radi nesavršenih, radi smrtnih... Crkva je oduvojek silazila u grešni
svijet i dejstvovala u sred stihije svijeta, dejstvovala među pogruženima u
grehu. Sam Hristos je bio sa stradalnicima i grešnima zbog čega su ga
fariseji i optuživali. A Crkva Hristova je dužna da bude slična Hristu, ona
ne može biti samo uz čestite i savršene, ona je prije svega pozvana da bude
sa onima koji su duhovno pali. Hrišćanstvo bi, priznajući jedino čista i
savršena bića, bilo farisejsko hrišćanstvo. Sažaljenje, popustljivost,
milosrđe prema bližnjima u svim njihovim gresima i nesavršenstvima jeste
delo hrišćanske ljubavi, jeste traženje hrišćanskog savršenstva. Zato,
oglasiti hrišćanstvo krivim za zemaljski glibež koji se prilijepio uz
Crkvu, na njenom istorijskom putu, nije ništa druto do farisejstvo. A teško
da su i sami tužitelji tako čisti i savršeni.
Ali da se ne shvatimo pogrešno, u svakom trenutku svog života hrišćanin je
dužan da teži k Savršenstvu, slično savršenstvu Oca Nebeskog u Carstvu
Božijem, jer hrišćanski život i jeste sav u značenju: Budite savršeni kao
što je Otac vaš savršen.... tražite prije svega Carstvo Nebesko i sve
ostalo će vam se dodati. Ne može oduzeti težnju k Savršenstvu, ka Istini
Božijoj, Carstvu Božijem načelo po kome je ljudska priroda ogrehovljena a
opšte savršenstvo na zemlji nedostižno.
Hrišćanski ovet preživljava krizu koja ga potresa do njegovih prvobitnih
principa. Hrišćanstvo neiskrenosti, lažno retoričko i ospoljeno hrišćanstvo
ne može opstati, ono završava svoj vijek - kao što više nije moguće ni
spajanje obrednog vjerovanja sa paganskim lažnim životom. Došlo je vreme
istinskog hrišćanstva kada se razotkriva početna realnost života i spadaju
svi spoljašnji pokrovi, i kada se duša čovjekova neposredno suočava s
tajnama života i smrti. Realno ispunjenje hrišćanstva, Hristove Istine i
Hristovih zaveta nekada se ljudima čini preteškim, beznadežnim zadatkom.
Ali, tome nas i uči hrišćanstvo koje pokazuje da ono samo ljudskim snagama
ne može biti ostvareno u životu. Nemoguće za čovjeka moguće je za Boga.
Onaj koji veruje u Hrista zna da nije sam, da je sam Hristos sa njim i da
je on prizvan da Hristovu Istinu ostvari u životu zajedno sa samim Hristom,
njegovim Spasiteljem.
Kod Bokača ima jedna priča o Jevrejinu koga je njegov prijatelj hrišćanin
pokušao da preobrati u hrišćanstvo. Jevrejin, koji se priklonio prihvatanju
hrišćanstva, poželeo je da pre konačne odluke otputuje u Rim gde bi,
posmatrajući ponašanje pape i kardinala, shvatio život ljudi koji su vredni
glave Crkve. Hrišćanin se, preobraćajući Jevrejina u hrišćanstvo, uplašio
da njegovo celokupno zalatanje ne prođe uzaludno jer će Jevrejin, kada
uvidi svu izopačenost potpuno ostvarenu u Rimu, na kraju izgubiti svaku
želju za krštenjem. Jevrejin je otputovao u Rim i spoznao licemerje,
obeščašćivanje, razvrat, proždrljivost, koristoljublje - koji su u to vreme
gospodarili papskim dvorom, centrom rimske duhovnosti. Kao rezultat takvog
ispitivanja uslijedilo je iznenađenje. Kada se Jevrejin vratio njegov
prijatelj hrišćanin ga je strahom ispitivao o utiscima iz Rima. Međutim,
dobio je odgovor koji je bio neočeknvan i veoma smislen: ako se hrišćanska
vjera mogla održati i pored izopačenosti i podlosti, koje je on sagledao u
Rimu, to potvrđuje da hrišćanstvo zaista jeste jedina istinska vjera, jer
se, bez obzira na sve nečistote, učvrstila i rasprostanila! I ne dugo zatim
Jevrejin je postao hrišćanin. U slabostima je vidio silu Jevanđelja.
Sent with AquaMail for Android
http://www.aqua-mail.com
pjesmama, kad kaže zaručnik svojoj ljubljenoj "Sva si lijepa draga moja,
nema nikakvog nedostataka na tebi." Nevjesta je Crkva Hristova i njegova
jedina ljubav i sanasljednica Njegove slave i sile. One "druge" koje požele
da ukradu njeno ime su samo jadne bludnice; ona je jedina voljena. Čovek
može da prevari svoju ljubav, ali ljubav Boga je jača od pakla i smrti -
ona je nepromenljiva i svagda vjerna. Crkva nema na sebi mrlje niti mane,
jer je Crkva prije svega nevidljiva sila Božija koja preobražava svijet na
sliku Sina Božijega.
Medjutim sve što se dešava sa hrišćanima i najnovije skandalozne seksualne
afere nekih episkopa pravoslavne crkve dale su za pravo javnosti za
drugačije ocjene o Crkvi. Upire se (sa pravom) na materijalne beneficije
koji imaju neka sveštena lica, luksuzne nekretnine, skupa kola a na
računima imaju milione od prodaje relikvija, rente, naknada za "usluge" i
dobrovoljnih priloga itd. Crkva je sve i svašta u tim novinskim tekstovima,
ali samo nije savršena i bez ikakve mane. Pa i sam sam u svojoj kolumni
kritikovao nacionalizam koji dolazi iz usta nekih crkvenih velikodostojnika
i stvara podjele u Tijelu Hristovoj, ali ovo neće biti još jedan od takvih
tekstova. Jer Crkva je kao sunčeva svjetlost, obasjavajući zemlju ostaje
čista čak i ako njeni zraci padaju u močvare ili blatne jame.
Pomenuti ali i mnogi drugi argumenti (politički, nacionalni, kulturni...)
protiv Crkve a sa time i protiv hrišćanstva naročito se zloupotrebljavaju u
naše doba. U našem malovjernom vijeku, pune sekularizacije, o hrišćanstvu
se donosi sud na osnovu ponašanja hrišćana. Loši svještenici i loši
hrišćani su svakako za sobom zaklonili istinito hrišćanstvo. Ta loša djela
hrišćana, njihovo izopačavanje hrišćanstva, njihovi prestupi, nažalost više
padaju u oči no velika istina hrišćanstva i prava slava Nevjeste Hristove.
O Crkvi mnogi građani misle na isti ovaj način, posmatrajući Crkvu spolja
po izopačenim članovima rasuđuju o hrišćanstvu uopšte . Posebno su
drastični primjeri kada sablažnjiva djela čine episkopi i drugi ljudi
najvišeg crkvenog ranga, koji se biraju od probranih (barem bi trebalo)
monaha. Hrišćanstvo je religija ljubavi i slobode - a o njemu se rasuđuje
na osnovu gneva i mržnje pojedinaca ili prema nasiljima koja su činili
hrišćani tokom istorije.
A kad smo kod toga, Berdjajev tvrdi da je hrišćansko čovječanstvo u svojoj
istoriji izvršilo trostruko izdajstvo hrišćanstva. U početku ono je
izobličavalo hrišćanstvo i loše ga ispunjavalo, zatim je tokom srednjeg
vijeka ono sasvim otpalo od hrišćanstva i, na kraju, što je bila vrhunska
podlost, ono je počelo da anatemiše hrišćanstvo za sve odvratnosti - koje
je ono samo činilo u istoriji hrišćanstva. Kada se kritikuje hrišćanstvo
kritikuju se grijesi i poroci hrišćanskog čovječanstva, kritikuje se
čovjekovo izopačavanje i neizvršavanje Hristove istine. A upravo su ta
izopačavanja, ti ljudski gresi i poroci doveli do odvajanja ostalog svijeta
od hrišćanstva. Čovjek, znači, izopačuje hrišćanstvo, a zatim ustaje protiv
tog izopačavanja kao protiv samoga hrišćanstva. Međutim, u Hristovim
zavjetima, u Svetome Pismu i u učenju Crkve i u životima svetih, vi ne
možete da nađete sve to protiv čega je hrišćanstvo podvrgnuto kritici.
Hrišćani koji su se u istoriji služili nasiljem i podlošću, i osvetom, koji
su isticali korist i ne rijetko se zaklinjali imenom Hrista - nikada nisu
ispunjavali Hristove zapovjesti. I pored toga protivnici hrišćanstva likuju
ukazujući na činjenicu da je hrišćanstvo tako često primenjivalo krvava
nasilja za zaštitu i rasprostranjenost hrišćanske vjere. To je činjennca
koja sama po sebi nije sporna, ali ona dokazuje da su i hrišćani bili
zaslojepljeni strašću, i da su svoju grehovnost pokazivali a da istinu i
sveta djela nisu razumijevali, kao ni duh kome su pripadali. Kada je Petar,
željeći da zaštiti Isusa, izvukao svoj nož i udario slugu prvosveštenika,
pa ovome odsjekao uho - Isus mu je rekao: "vrati svoj nož na njegovo mesto;
jer svi koji se maše za mač - od mača će poginuti" (Mat. 26, 52).
I to izopačeno, ljudski ograničeno, razumevanje hrišćanskih dogmi dovelo je
do otpadništva od hrišćanstva. Takođe je izopačena i sama ideja o Crkvi;
posmatran je spoljni život Crkve, pa je Crkva poistovećivana s
hijerarhijom, obredima i grijesima hrišćanina-parohijana; i više od toga:
na Crkvu se, prije svega, gledalo kao na neku instituciju. Više je, i
dublje, posmatranje Crkve iznutra, kao duhovnog organizma, kao mističnog
tijela Hristovog (definicija apostola Pavla) koje je svodi na drugi plan,
dostupan neznatnoj manjini. Čak su i Liturgiju, svetu tajnu sabiranja,
posmatrali kao spoljašnji obred, i odnosili su se prema njoj kao prema
ceremoniji. Viši, tajanstveni smisao Liturgije ostao je potpuno nedostupan
pseudohrišćanima. Zbog toga i jesu lako napuštali Crkvu, sablažnjavali se
nad manama klera, nad nedostacima crkvene organizacije isuviše slične
državnoj ustanovi, sablažnjavali se nad spoljašnjim odnošenjem parohijana
prema vjeri i nad licemerjem razmetljive bogobojažljivosti.
Uvek treba pamtiti da Crkva jeste i božanska i ljudska ustanova, da život
Crkve jeste bogočovječanski život, uzajamno dejstvovanje božanskog i
ljudskog. Božanska osnova Crkve je vječna i nepogrješiva, sveta i čista,
ona ne može biti nagrđivanja i vrata pakla je ne mogu nadvladati. Božanska
priroda Crkve jeste sam Hristos koji je Glava Crkve; osnovne osobine naše
vnere i crkvenih dogmata, jevanđeljska priroda učenja, svete tajne, dejstvo
su blagodati Svetoga Duha u Crkvi. No, ljudska strana Crkve ogrešena je i
nepostojana i u njoj, u samoj čovekovoj crkvenosti mogu postojati slabosti,
izopačavanja, bolesti, potištenost, bespomoćnost - kao što može postojati i
stvaralačka pobuda, napredak, obogaćenje, preporod. Grijesi hrišćana i
grijesi crkvene hijerarhije ne pokazuju grešnost Crkve, preuzete u njenoj
božanskoj suštini, i nikako ne umanjuju svetost same Crkve. .
Naši savremenici, koji su se udaljili od hrišćanstva, smatraju da je
hrišćanska Crkva dužna da se sastoji od savršenih ljudi, od svetih, i
osuđuju Crkvu jer je u njoj toliko grešnih ljudi, nesavršenih, toliko loših
hrišćana. Ali u tome i jeste nepoznavanje prirode Crkve, zaboravljanje
njene suštine. Prije svega, Crkva i postoji radi grešnika, radi slabih,
radi nesavršenih, radi smrtnih... Crkva je oduvojek silazila u grešni
svijet i dejstvovala u sred stihije svijeta, dejstvovala među pogruženima u
grehu. Sam Hristos je bio sa stradalnicima i grešnima zbog čega su ga
fariseji i optuživali. A Crkva Hristova je dužna da bude slična Hristu, ona
ne može biti samo uz čestite i savršene, ona je prije svega pozvana da bude
sa onima koji su duhovno pali. Hrišćanstvo bi, priznajući jedino čista i
savršena bića, bilo farisejsko hrišćanstvo. Sažaljenje, popustljivost,
milosrđe prema bližnjima u svim njihovim gresima i nesavršenstvima jeste
delo hrišćanske ljubavi, jeste traženje hrišćanskog savršenstva. Zato,
oglasiti hrišćanstvo krivim za zemaljski glibež koji se prilijepio uz
Crkvu, na njenom istorijskom putu, nije ništa druto do farisejstvo. A teško
da su i sami tužitelji tako čisti i savršeni.
Ali da se ne shvatimo pogrešno, u svakom trenutku svog života hrišćanin je
dužan da teži k Savršenstvu, slično savršenstvu Oca Nebeskog u Carstvu
Božijem, jer hrišćanski život i jeste sav u značenju: Budite savršeni kao
što je Otac vaš savršen.... tražite prije svega Carstvo Nebesko i sve
ostalo će vam se dodati. Ne može oduzeti težnju k Savršenstvu, ka Istini
Božijoj, Carstvu Božijem načelo po kome je ljudska priroda ogrehovljena a
opšte savršenstvo na zemlji nedostižno.
Hrišćanski ovet preživljava krizu koja ga potresa do njegovih prvobitnih
principa. Hrišćanstvo neiskrenosti, lažno retoričko i ospoljeno hrišćanstvo
ne može opstati, ono završava svoj vijek - kao što više nije moguće ni
spajanje obrednog vjerovanja sa paganskim lažnim životom. Došlo je vreme
istinskog hrišćanstva kada se razotkriva početna realnost života i spadaju
svi spoljašnji pokrovi, i kada se duša čovjekova neposredno suočava s
tajnama života i smrti. Realno ispunjenje hrišćanstva, Hristove Istine i
Hristovih zaveta nekada se ljudima čini preteškim, beznadežnim zadatkom.
Ali, tome nas i uči hrišćanstvo koje pokazuje da ono samo ljudskim snagama
ne može biti ostvareno u životu. Nemoguće za čovjeka moguće je za Boga.
Onaj koji veruje u Hrista zna da nije sam, da je sam Hristos sa njim i da
je on prizvan da Hristovu Istinu ostvari u životu zajedno sa samim Hristom,
njegovim Spasiteljem.
Kod Bokača ima jedna priča o Jevrejinu koga je njegov prijatelj hrišćanin
pokušao da preobrati u hrišćanstvo. Jevrejin, koji se priklonio prihvatanju
hrišćanstva, poželeo je da pre konačne odluke otputuje u Rim gde bi,
posmatrajući ponašanje pape i kardinala, shvatio život ljudi koji su vredni
glave Crkve. Hrišćanin se, preobraćajući Jevrejina u hrišćanstvo, uplašio
da njegovo celokupno zalatanje ne prođe uzaludno jer će Jevrejin, kada
uvidi svu izopačenost potpuno ostvarenu u Rimu, na kraju izgubiti svaku
želju za krštenjem. Jevrejin je otputovao u Rim i spoznao licemerje,
obeščašćivanje, razvrat, proždrljivost, koristoljublje - koji su u to vreme
gospodarili papskim dvorom, centrom rimske duhovnosti. Kao rezultat takvog
ispitivanja uslijedilo je iznenađenje. Kada se Jevrejin vratio njegov
prijatelj hrišćanin ga je strahom ispitivao o utiscima iz Rima. Međutim,
dobio je odgovor koji je bio neočeknvan i veoma smislen: ako se hrišćanska
vjera mogla održati i pored izopačenosti i podlosti, koje je on sagledao u
Rimu, to potvrđuje da hrišćanstvo zaista jeste jedina istinska vjera, jer
se, bez obzira na sve nečistote, učvrstila i rasprostanila! I ne dugo zatim
Jevrejin je postao hrišćanin. U slabostima je vidio silu Jevanđelja.
Sent with AquaMail for Android
http://www.aqua-mail.com
Коментари
Постави коментар